Python’da döngüler, programlarımızın temel yapı taşlarından biridir. Ancak, döngülerin işleyişini daha esnek ve kontrollü hale getirmek için break ve continue komutlarını kullanmak oldukça önemlidir. Bu komutlar, döngülerin belirli koşullara göre daha verimli çalışmasını sağlar ve kodun okunabilirliğini artırır.
Bu yazıda, Python break ve continue kullanımı ve nasıl çalıştığı, ne zaman kullanılacağını ve hangi durumlarda döngü akışını nasıl kontrol edebileceğinizi örneklerle detaylı bir şekilde açıklayacağız.
break ve continue Komutlarının Kullanım Alanları
-
break komutu, döngülerin gereksiz yere devam etmesini engelleyerek işlem süresini kısaltır.
-
continue komutu ise, yalnızca bir iterasyonu atlayarak döngünün geri kalanını çalıştırır. Bu, koşul sağlandığında döngünün sadece belirli bölümlerinin çalışmasını sağlar.
break Komutu
Python’da break komutu, döngü sırasında belirli bir koşul gerçekleştiğinde döngüyü anında sonlandırmak için kullanılır. Genellikle, belirli bir şart sağlandığında döngülerin gereksiz yere devam etmesini engellemek amacıyla kullanılır.
1’den başlayarak sayıları yazdıralım ve i değeri 5 olduğunda döngüyü sonlandıralım. Kodumuz ve çıktısı şu şekilde olacaktır:
1 2 3 4 | for i in range(1, 11): # 1'den 10'a kadar bir döngü oluşturuyoruz. if i == 5: # Eğer i değeri 5 olursa; break # Döngüyü durdur ve çık. print(i) # i değerini yazdır. |
Kod çıktısı:
1 2 3 4 | 1 2 3 4 |
break ifadesini while döngüsüyle beraber kullanalım. 1’den başlayarak 10’a kadar olan sayıları yazdıralım. Kodumuz i değeri 7 olduğunda break komutunu kullanarak işlemi sonlandırır.
1 2 3 4 5 6 | i = 1 # i değişkenine başlangıç değeri olarak 1 veriyoruz. while i <= 10: # i, 10'dan küçük veya eşit olduğu sürece döngü çalışır. if i == 7: # Eğer i, 7 olursa; break # Döngüyü durdur. print(i) # i değerini yazdır. i += 1 # i değerini bir artır. |
Kod çıktısı:
1 2 3 4 5 6 | 1 2 3 4 5 6 |
Şimdi, kullanıcıdan alınan girdilerle break kullanımını inceleyelim. Bu örnekte, kullanıcı “çık” yazana kadar devam eden bir döngü olacak.
1 2 3 4 5 | while True: user_input = input("Çıkmak için 'çık' yazın: ") # Kullanıcıdan bir metin girmesi istenir if user_input == "çık": # Eğer kullanıcı 'çık' yazarsa break # Döngü sonlanır print(f"Girdiğiniz metin: {user_input}") # Kullanıcının girdiği metin ekrana yazdırılır |
Kullanıcı girdisi:
1 2 3 | Merhaba nasılsın çık |
Kod çıktısı:
1 2 | Girdiğiniz metin: Merhaba Girdiğiniz metin: nasılsın |
Kullanıcı “çık” yazdığı için, sonrasında ekrana “Girdiğiniz metin: çık” yazılmayacak ve döngü sonlanacaktır.
continue Komutu
Python’da continue komutu, döngüdeki bir adımı atlayarak bir sonraki adıma geçmek için kullanılır. Yani, koşul sağlandığında döngünün geri kalan kısmı çalıştırılmaz ve döngü hemen bir sonraki adımına geçer.
1’den 5’e kadar olan sayıları yazdıralım ve i 3 olduğunda o adımı atlayalım. Bu durumda i değeri 3’e eşit olduğundan ekranda 3’ü yazdırmaz.
1 2 3 4 | for i in range(1, 6): # 1'den 5'e kadar döngü oluştur. if i == 3: # Eğer i, 3'e eşitse... continue # Bu adımı atla ve bir sonraki adıma geç. print(i) # i değerini yazdır. |
Kod çıktısı:
1 2 3 4 | 1 2 4 5 |
Döngü içerisinde bulunan negatif ve pozitif sayıları yazdırarak, negatif sayıları atlayıp bize pozitif sayıları söyleyen bir kod yazalım.
1 2 3 4 | for i in [1, -2, 3, -4, 5]: # Pozitif ve negatif sayılardan oluşan bir liste. if i < 0: # Eğer sayı negatifse... continue # Negatif sayıyı atla. print(f"Pozitif sayı: {i}") # Pozitif sayıyı yazdır. |
Kod çıktısı:
1 2 3 | Pozitif sayı: 1 Pozitif sayı: 3 Pozitif sayı: 5 |
Şimdi biraz daha zorlayıcı düzeyde bir kod yazalım ve ayrıntılı inceleyelim. Bu kodda iç içe oluşturulan döngülerde break ve continue kullanımına bakacağız.
1 2 3 4 5 | for i in range(1, 4): # Dış döngü for j in range(1, 4): # İç döngü if i == j: # Eğer i, j'ye eşitse... break # İç döngüyü durdur. print(f"i: {i}, j: {j}") # i ve j'yi yazdır |
Dış Döngü Başlangıcı (for i in range(1, 4))
* Dış döngü, i’yi 1’den 3’e kadar artırarak çalıştırır (1, 2, 3).
* İlk başta i = 1 olur.
İç Döngü Başlangıcı (for j in range(1, 4))
* İç döngü de j’yi 1’den 3’e kadar artırarak çalıştırır (1, 2, 3).
Koşul Kontrolü (if i == j)
* İç döngüde her seferinde, i ile j karşılaştırılır.
* Eğer i ve j birbirine eşitse (i == j), iç döngü break komutu ile sonlandırılır.
* Eğer eşit değilse, i ve j’nin değerleri ekrana yazdırılır.
Ekrana Yazdırma (print(f”i: {i}, j: {j}”))
* Eğer i ve j eşit değilse, i ve j değerleri ekrana yazdırılır.
Bu kod, dış döngüdeki i değerini her artırdığında, iç döngüde j değerini kontrol eder. Eğer i ve j eşitse, iç döngü durdurulur (break komutu). Eğer eşit değilse, i ve j ekrana yazdırılır.
1 2 3 | i: 2, j: 1 i: 3, j: 1 i: 3, j: 2 |
Python‘da break ve continue komutları, döngülerin işleyişini kontrol etmek için güçlü araçlardır. break komutu, döngüyü sonlandırırken, continue komutu yalnızca bir iterasyonu atlayarak döngüyü sürdürülebilir kılar. Bu komutların doğru kullanımını öğrenmek, Python ile daha etkili ve verimli yazılım geliştirme sürecine katkı sağlar.
Bilgili olmuş teşekkürler