Javascript Değişkenler ve Veri Tipleri
JavaScript, web geliştirme dünyasında en yaygın kullanılan ve en güçlü programlama dillerinden biridir. İnteraktif web siteleri, dinamik içerikler ve kullanıcı etkileşimlerini yönetmek için JavaScript vazgeçilmez bir araçtır. JavaScript öğrenmeye başlamak isteyenler için ilk adım, dilin temel yapı taşlarını anlamak olacaktır. Bu yazımızda, JavaScript’in temel öğelerinden biri olan değişkenler ve veri tiplerine derinlemesine bir bakış atacağız.
Javascript Değişkenler
Bir programda, verileri saklamak ve bu verilere daha sonra erişmek için değişkenler kullanılır. Değişkenler, JavaScript’te var, let ve const anahtar kelimeleriyle tanımlanır. Ancak bu anahtar kelimeler arasındaki farkları anlamak, doğru ve etkili bir şekilde kod yazmak için oldukça önemlidir.
Javascript’te Değişken Tanımlama Yöntemleri
1. var
Eskiden yaygın olarak kullanılan var, değişkenin global veya fonksiyon kapsamında olmasına neden olur. Fakat kapsam yönetimindeki zayıflıklar nedeniyle artık pek tercih edilmez.
1 2 | var mesaj = "Merhaba Dünya!"; console.log(mesaj); // Çıktı: Merhaba Dünya! |
2. let
JavaScript’teki en yaygın kullanılan değişken tanımlama anahtar kelimesi let‘tir. let ile tanımlanan bir değişken, sadece tanımlandığı blok (genellikle fonksiyon veya döngü) içinde geçerlidir. Ayrıca, bu değişkenin değeri ihtiyaç duyulduğunda yeniden atanabilir.
1 2 | let yas = 25; yas = 26; // Değer değiştirilebilir |
3. const
Eğer bir değişkenin değeri değişmeyecekse, const anahtar kelimesi kullanılır. const ile tanımlanan bir değişken, başlatıldıktan sonra değeri değiştirilemez. Bu, sabit bir değerin korunması gerektiği durumlarda kullanışlıdır.
1 2 | const dogumTarihi = 2000; console.log(dogumTarihi); // Çıktı: 2000 |
Değişken İsimlendirme Kuralları
Değişken isimleri, JavaScript’te belirli kurallara uymalıdır. Bu kurallar, kodun okunabilirliğini artırmak ve hata riskini azaltmak için çok önemlidir. İşte dikkat edilmesi gerekenler:
- İsimler harf, rakam, alt çizgi (
_) veya dolar işareti ($) ile başlayabilir. Ancak, değişken ismi rakamlardan başlayamaz.
1 2 3 | let _ad = "Oktay"; // Geçerli let $yas = 24; // Geçerli let 2yas = 24; // Geçerli değil |
- Değişken isimleri büyük/küçük harfe duyarlıdır: JavaScript’te değişken isimleri case-sensitive (büyük-küçük harfe duyarlıdır). Yani,
yasileYasfarklı değişkenlerdir.
1 2 | let yas = 25; let Yas = 30; |
- Anahtar kelimeler ve yerleşik JavaScript kelimeleri değişken ismi olarak kullanılamaz: JavaScript’in dil yapısında kullanılan anahtar kelimeler (örneğin,
function,if,else,let,constgibi) değişken adı olarak kullanılamaz.
1 | let function = 10; // Geçerli değil, çünkü `function` bir anahtar kelimedir. |
Javascript Veri Tipleri
JavaScript, verileri farklı türlerde saklamak için veri tiplerini kullanır. Bu veri tipleri, bir değişkenin ne tür bir veri saklayacağını belirler. JavaScript’te başlıca iki veri tipi grubu vardır: Primitive (ilkel) veri tipleri ve Non-primitive (referans) veri tipleri.
İlkel (Primitive) Veri Tipleri
İlkel veri tipleri bellekte doğrudan değeri saklar ve basit yapılıdır.
- String: Metin değerlerini temsil eder. Tek tırnak (‘ ‘) veya çift tırnak (” “) ile tanımlanabilir.
1 | let isim = "Oktay"; |
- Number: Tamsayı ve ondalık sayıları temsil eder.
1 2 | let sayi = 42; let ondalikliSayi = 3.14; |
- Boolean:
trueveyafalsedeğerlerini alır.
1 2 | let dogruMu = true; let yanlisMi = false; |
- Undefined: Bir değişken tanımlandığında ancak değer atanmadan önce, bu değişkenin değeri undefined olur.
1 2 | let x; console.log(x); // undefined |
- Null: Boş ya da bilinçli olarak atanmış “hiçbir değer yok” anlamındadır.
1 | let kisi = null; |
- Symbol: Benzersiz değerler oluşturmak için kullanılır (ES6).
1 | let sembol = Symbol("benzersiz"); |
Non-Primitive Veri Tipleri
Non-primitive veri tipleri, bir değeri saklamaz, bunun yerine bir referans içerir. Bu nedenle bu türlerin kopyalanması ve değiştirilmesi, primitive veri tiplerinden farklıdır. Non-primitive veri tiplerine örnekler:
- Object (Nesne): Nesneler, anahtar-değer çiftlerinden oluşan veri yapılarıdır. Birçok veriyi bir arada saklamak için kullanılır.
1 2 3 4 | let kisi = { isim: "Oktay", yas: 24 }; |
- Array (Dizi): Diziler, sıralı veri koleksiyonlarıdır ve her öğe bir indekse sahiptir.
1 | let renkler = ["sari", "lacivert", "beyaz"]; |
- Function: İşlemleri tanımlayan ve çalıştıran kod bloklarıdır.
1 2 3 4 5 6 7 8 | // Fonksiyon Tanımlaması function topla(a, b) { return a + b; } // Fonksiyon Çağrısı let sonuc = topla(5, 3); console.log(sonuc); // 8 |
